W ostat­nim czasie maso­wo zaczę­ły poja­wiać się rekla­my pod hasłem: „czysz­cze­nia BIK". Wiele firm posłu­gu­je się komu­ni­ka­ta­mi pole­ga­ją­cy­mi na budo­wa­niu prze­świad­cze­nia wśród konsu­men­tów o tym, że „pomo­gą usunąć nega­tyw­ne wpisy w BIK, a co za tym idzie podwyż­szą zdol­ność kredy­to­wą". Ważne, żeby nie dać się zwieść takim prostym komu­ni­ka­tom.

BIK, jako insty­tu­cja powo­ła­na na podsta­wie art. 105 ust. 4 Prawa banko­we­go, ma usta­wo­we prawo prze­twa­rzać dane stano­wią­ce tajem­ni­cę banko­wą w celu wspo­ma­ga­nia banków i SKOK-ów w ocenie zdol­no­ści kredy­to­wej ich Klien­tów.

Podsta­wy prze­ka­zy­wa­nia danych do Biura Infor­ma­cji Kredy­to­wej ściśle okre­śla Prawo banko­we i to ono również precy­zu­je możli­wo­ści ich usunię­cia. Nale­ży pamię­tać, że do BIK trafia­ją wszyst­kie infor­ma­cje doty­czą­ce kredy­tów zacią­ga­nych w bankach i SKOK-ach. Są to zarów­no infor­ma­cje pozy­tyw­ne, czyli te o kredy­tach spła­ca­nych termi­no­wo, które tworzą naszą pozy­tyw­ną histo­rię kredy­to­wą, ułatwia­jąc nam w przy­szło­ści uzyska­nie kredy­tu, jak i infor­ma­cje nega­tyw­ne – o kredy­tach niespła­ca­nych lub spła­ca­nych z opóź­nie­nia­mi.

 „Czysz­cze­nie BIK" w prak­ty­ce, może w przy­pad­ku firm oferu­ją­cych tę usłu­gę, pole­gać na złoże­niu w banku lub SKOK-u, wnio­sku o restruk­tu­ry­za­cję kredy­tu lub o usunię­cie danych z BIK. Nieste­ty, w więk­szo­ści przy­pad­ków usunię­cie doty­czy danych pozy­tyw­nych, czyli tych odzwier­cie­dla­ją­cych rzetel­nie spła­co­ne kredy­ty. Dane te są atutem w rela­cjach z insty­tu­cja­mi finan­so­wy­mi i mogą ułatwić uzyska­nie kolej­ne­go kredy­tu, nie warto więc rezy­gno­wać z możli­wo­ści ich wyko­rzy­sta­nia. W przy­pad­ku danych nega­tyw­nych, są one nieusu­wal­ne, dokład­nie precy­zu­je te kwestie Prawo banko­we. Najle­piej zapo­znać się z podsta­wo­wy­mi zasa­da­mi dzia­ła­nia BIK. W ściśle okre­ślo­nych prawem przy­pad­kach istnie­je możli­wość wystą­pie­nia do BIK o usunię­cie danych i można zrobić to osobi­ście, udając się do banku lub SKOK-u, który takie dane prze­ka­zał. Nie ma koniecz­no­ści korzy­sta­nia z pośred­ni­ków.

1. Jakie dane przekazywane są do BIK?

Infor­ma­cje pozy­tyw­ne (kredy­ty spła­ca­ne termi­no­wo), jak i nega­tyw­ne (kredy­ty niespa­ła­ca­ne, lub spła­ca­ne z opóź­nie­nia­mi), doty­czą­ce wszyst­kich rachun­ków kredy­to­wych, jakie prowa­dzą lub prowa­dzi­ły banki i SKOK-i.

Zobowiązania przetwarzane w BIK dotyczą przede wszystkim: kredytów na zakup towarów, usług i papierów wartościowych, kredytów niecelowych i studenckich, kredytów mieszkaniowych i pracowniczych, a także kredytów odnawialnych, karty detalicznej, karty kredytowej, karty debetowej oraz limitu debetowego w ROR a także kredytów poręczonych.

2. Jakie są podstawy przetwarzania danych przez BIK?

• Jeśli zobo­wią­za­nie było spła­ca­ne termi­no­wo - dane prze­twa­rza­ne są w BIK od chwi­li ich prze­ka­za­nia, aż do spła­ty kredy­tu.
• Jeśli wyra­żo­na zosta­ła zgoda na prze­twa­rza­nie danych po spła­cie kredy­tu, to dane te są udostęp­nia­ne bankom i SKOK-om w celu oceny zdol­no­ści kredy­to­wej i anali­zy ryzy­ka kredy­to­we­go przez okres wska­za­ny w wyra­żo­nej zgodzie lub do dnia odwo­ła­nia zgody, poświad­cza­jąc pozy­tyw­ną histo­rię kredy­to­wą Klien­ta.
• Jeśli zobo­wią­za­nie nie było spła­ca­ne termi­no­wo - dane prze­twa­rza­ne są w BIK przez okres 5-letni bez zgody Klien­ta, jeśli speł­nio­ne zosta­ły łącz­nie nastę­pu­ją­ce warun­ki:
  • dopusz­czo­no się zwło­ki w spła­cie zobo­wią­za­nia powy­żej 60 dni,
  • upły­nę­ło 30 dni od poin­for­mo­wa­nia Klien­ta przez bank lub SKOK o zamia­rze prze­twa­rza­nia danych Klien­ta bez jego zgody.
• Zgod­nie z art. 105a ust. 4 i 5 usta­wy Prawo banko­we dane doty­czą­ce zobo­wią­zań wszyst­kich Klien­tów mogą być prze­twa­rza­ne w BIK przez okres 12 lat od dnia wyga­śnię­cia zobo­wią­za­nia dla celów zwią­za­nych ze stoso­wa­niem przez kredy­to­daw­ców metod staty­stycz­nych. Prze­twa­rza­nie danych w tym celu nie wyma­ga zgód Klien­tów, a dane nie są wyko­rzy­sty­wa­ne do oceny zdol­no­ści kredy­to­wej.
• 3. W jakich przy­pad­kach można, zgod­nie z prawem, wystą­pić o usunię­cie danych z BIK?

Jest to możli­we w 3 opisa­nych przy­pad­kach, gdy nastą­pi­ło:

• odwo­ła­nie przez osobę, której dane doty­czą (Klien­ta lub byłe­go Klien­ta banku) zgody na prze­twa­rza­nie danych po wyga­śnię­ciu zobo­wią­za­nia kredy­to­we­go (art. 105a ust.2 Usta­wy Prawo banko­we) lub upływ termi­nu, na jaki zosta­ła udzie­lo­na zgoda,
• upływ 5-letnie­go termi­nu prze­twa­rza­nia danych Klien­ta bez jego zgody po wyga­śnię­ciu zobo­wią­za­nia,
• dane niepraw­dzi­we lub błęd­ne, omył­ko­wo wpro­wa­dzo­ne do syste­mu BIK.

4. Kto może korygować dane w BIK?

Aby dokonać jakiejkolwiek korekty danych, BIK musi otrzymać dyspozycję od banku lub SKOK-u, który te dane do BIK przekazał. Jest to możliwe jedynie w przypadku złożenia przez Klienta, jednej z tych instytucji wniosku z taką prośbą i tylko, gdy są ku temu podstawy prawne.


źródło: Biuro Informacji Kredytowej

W ostatnim czasie masowo zaczęły pojawiać się reklamy pod hasłem: „czyszczenia BIK". Wiele firm posługuje się komunikatami polegającymi na budowaniu przeświadczenia wśród konsumentów o tym, że „pomogą usunąć negatywne wpisy w BIK, a co za tym idzie podwyższą zdolność kredytową". Ważne, żeby nie dać się zwieść takim prostym komunikatom.